Zacheüs
Lukas 19: 1-5
1 En Jezus, ingekomen zijnde, ging door Jericho.
2 En zie, er was een man, met name geheten Zacheüs; en deze was een overste der tollenaren, en hij was rijk;
3 En zocht Jezus te zien, wie Hij was; en kon niet vanwege de schare, omdat hij klein van persoon was.
4 En vooruitlopende, klom hij op een wilden vijgeboom, opdat hij Hem mocht zien; want Hij zou door dien weg voorbijgaan.
5 En als Jezus aan die plaats kwam, opwaarts ziende, zag Hij hem, en zeide tot hem: Zacheüs! haast u, en kom af; want Ik moet heden in uw huis blijven.
Lukas 19: 6-11
6 En hij haastte zich en kwam af, en ontving Hem met blijdschap.
7 En allen, die het zagen, murmureerden, zeggende: Hij is tot een zondigen man ingegaan, om te herbergen.
8 En Zacheüs stond, en zeide tot den Heere: Zie, de helft van mijn goederen, Heere, geef ik den armen; en indien ik iemand iets door bedrog ontvreemd heb, dat geef ik vierdubbel weder.
9 En Jezus zeide tot hem: Heden is dezen huize zaligheid geschied, nademaal ook deze een zoon van Abraham is.
10 Want de Zoon des mensen is gekomen, om te zoeken en zalig te maken, dat verloren was.
11 En als zij dat hoorden, voegde Hij daarbij, en zeide een gelijkenis; omdat Hij nabij Jeruzalem was, en omdat zij meenden, dat het Koninkrijk Gods terstond zou openbaar worden.
Abraham is de vader van alle gelovigen
Lukas 19
9 En Jezus zeide tot hem: Heden is dezen huize zaligheid geschied, nademaal ook deze een zoon van Abraham is.
Zacheüs was een klein man, staat er. Maar deze kleine man, blijkt aan het einde van het verhaal een groot man te zijn. De Heere Jezus zegt namelijk tegen hem, dat ook hij een zoon van Abraham is. En Hij bedoelt geen afstammeling naar het vlees, maar naar de normen van God. Een kind van Abraham, wordt men door geloof. Abraham is de vader van alle gelovigen. Elke gelovige wordt gezegend mét de gelovige Abraham. Zacheüs blijkt aan het einde van het verhaal een erfgenaam, een zoon, van Abraham te zijn geworden.
Galaten 3
6 Gelijkerwijs Abraham Gode geloofd heeft, en het is hem tot rechtvaardigheid gerekend;
7 Zo verstaat gij dan, dat degenen, die uit het geloof zijn, Abrahams kinderen zijn. (Abraham als type van de Heere Jezus Christus)
8 En de Schrift, te voren ziende, dat God de heidenen uit het geloof zou rechtvaardigen, heeft te voren aan Abraham het Evangelie verkondigd, zeggende: In u zullen al de volken gezegend worden.
9 Zo dan, die uit het geloof zijn, worden gezegend met den gelovigen Abraham.
Gekomen om te zoeken, en zalig te maken
Lukas 19
10 Want de Zoon des mensen is gekomen, om te zoeken en zalig te maken, dat verloren was.
Je bent pas een kind van Abraham, wanneer je zalig gemaakt bent. Je bent een kind van Abraham wanneer je gezocht en gevonden bent door de Heere. Zalig worden kan alleen op grond van geloof.
Handelingen 16
30 En hen buiten gebracht hebbende, zeide hij: Lieve heren, wat moet ik doen, opdat ik zalig worde?
31 En zij zeiden: Geloof in den Heere Jezus Christus, en gij zult zalig worden, gij en uw huis.
Zaligmaker, Zaligheid, Zalig
Zaligheid = Jeshowah = Jozua = Jezus; Redding; Heiland; Verlossing (Hebreeuws)
Zaligmaker = Soter = Heiland; Redder; Verlosser (Grieks)
Sozo = Redden; Bevrijden; Verlossen
Zaligheid = Soteria = Verlossing; Bevrijding
Soterion
In de Statenvertaling worden de volgende woorden gebruikt voor de vertaling van het Griekse woord soteria; zaligheid, behoudenis, en verlossing. De woordkeuze verschilt per Bijbelvertaling. Deze woorden betekenen allemaal hetzelfde. Ze overlappen elkaar en zijn daardoor synoniemen. Afzonderlijk zijn deze drie woorden dus niet allemaal specifieke, verschillende Bijbelse begrippen.
Behouden en gered en verlost
Zaligheid betekent dat men ergens van gered is. Zalig gemaakt, is dat men ergens van verlost is. Behouden is redden. Als je gered bent, ben je ergens van verlost. Als je iemand verlost, dan red je diegene, dan bevrijd je hem. Deze woorden kun je gewoon door elkaar gebruiken. Degenen die zalig zijn, zijn kind van God. Als je zalig bent, oftewel wedergeboren, ben je behouden en gered en verlost…
Jesaja 25
8 Hij zal den dood verslinden tot overwinning, en de Heere HEERE zal de tranen van alle aangezichten afwissen; en Hij zal de smaadheid Zijns volks van de ganse aarde wegnemen; want de HEERE heeft het gesproken.
9 En men zal te dien dage zeggen: Ziet, Deze is onze God; wij hebben Hem verwacht, en Hij zal ons zalig maken. (Hij zal ons verlossen) Deze is de HEERE, wij hebben Hem (de Zaligmaker; de Verlosser) verwacht, wij zullen ons verheugen en verblijden in Zijn zaligheid. (verlossing)
Mattheüs 1
21 En zij zal een Zoon baren, en gij zult Zijn naam heten JEZUS; want Hij zal Zijn volk zaligmaken (bevrijden; verlossen) van hun zonden.
Blijde Boodschap
Wat is de meest directe toepassing van de geschiedenis van Zacheüs? Hoe zou je deze gebeurtenis, vandaag de dag, kunnen toepassen? Dan is het meest voor de hand liggend; er is verlossing mogelijk voor elke zondaar. In feite de Blijde Boodschap. Maar er zijn nog meer toepassingen. Wat zijn de andere typologische betekenissen achter deze geschiedenis?
Lukas 18
13 En de tollenaar, van verre staande, wilde ook zelfs de ogen niet opheffen naar den hemel, maar sloeg op zijn borst, zeggende: O God! wees mij zondaar genadig!
14 Ik zeg ulieden: Deze ging af gerechtvaardigd in zijn huis, meer dan die; want een ieder, die zichzelven verhoogt, zal vernederd worden, en die zichzelven vernedert, zal verhoogd worden.
Wát was er verloren en wát werd er gezocht?
De Schrift is bijzonder veelzijdig. Er is nooit maar één betekenis. In deze geschiedenis kom je een bepaald grondprincipe tegen. Dit wordt toegelicht in het einde van het verhaal. De praktische toepassing van de gebeurtenis van Zacheüs, is dat men door geloof een zoon van Abraham wordt. De Zoon des mensen is gekomen om te zoeken, en zalig te maken dat verloren was. De vraag is nu; wát was er verloren? Wát werd er gezocht door de Heere Jezus? Ja, Zacheüs natuurlijk! Maar deze praktische toepassing, is niet de hoogste toepassing. Welke universele Waarheid ligt er verborgen in deze historische gebeurtenis?
De ene Waarheid illustreert de andere
Wát wordt ons door de Heere geopenbaard in dit Schriftgedeelte? Dan kunnen er sowieso vier verschillende dingen worden genoemd. Het zijn eigenlijk vier verschillende dingen die naast elkaar lopen, waarbij de ene Waarheid de andere illustreert. Het gaat om precies dezelfde zaken, maar dan op een ander niveau. Het meest algemene van dit Schriftgedeelte wordt in feite verklaart door de namen, en de gebeurtenissen die vermeld worden.
Jericho is het dieptepunt
Lukas 1
1 En Jezus, ingekomen zijnde, ging door Jericho.
2 En zie, er was een man, met name geheten Zacheüs; en deze was een overste der tollenaren, en hij was rijk;
3 En zocht Jezus te zien, wie Hij was; en kon niet vanwege de schare, omdat hij klein van persoon was.
4 En vooruitlopende, klom hij op een wilden vijgeboom, opdat hij Hem mocht zien; want Hij zou door dien weg voorbijgaan.
Jericho werd verwoest in zeven dagen. Zo is Jericho ook herbouwd in zeven dagen! Jericho is in de Bijbel altijd de uitbeelding van de huidige Schepping, de tegenwoordige wereld. De Schepping die is voortgekomen uit de geoordeelde en verwoestte oerwereld. De wereld van overlang, zegt Petrus. Die hemel en aarde is vergaan door water. Dit gebeurde niet in de dagen van Noach, want toen verging de wereld niet. Aan het einde van Noach waren er immers alleen mensenlevens vergaan… Jericho is de oudste bewoonde stad ter wereld en ligt vierhonderd meter beneden de zeespiegel. Jericho is het diepste punt van de aarde; typologisch is dat natuurlijk gewéldig!
Rein en zuiver
De Heere Jezus ging dus Jericho binnen en daar was een kleine man. Zacheüs de tollenaar. De naam Zacheüs betekent ‘rein, zuiver’. Zacheüs was een belastingambtenaar en absoluut niet geliefd bij het Joodse Volk. Het verzamelde geld van Zacheüs was grotendeels voor de Romeinen. Schatten verzamelen in deze wereld doe je altijd voor een ander. Je neemt immers uiteindelijk niks mee. Alles wat de mens produceert in deze gevallen wereld is onderworpen aan de ijdelheid. Het dient tot niets.
Lukas 12
20 Maar God zeide tot hem: Gij dwaas! in dezen nacht zal men uw ziel van u afeisen; en hetgeen gij bereid hebt, wiens zal het zijn?
21 Alzo is het met dien, die zichzelven schatten vergadert, en niet rijk is in God.
Mattheüs 6
19 Vergadert u geen schatten op de aarde, waar ze de mot en de roest verderft, en waar de dieven doorgraven en stelen;
20 Maar vergadert u schatten in den hemel, waar ze noch mot noch roest verderft, en waar de dieven niet doorgraven noch stelen;
21 Want waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn.
Zacheüs wilde de Heere Jezus zien
Lukas 19
3 En zocht Jezus te zien, wie Hij was; en kon niet vanwege de schare, omdat hij klein van persoon was.
Maar Zacheüs was schijnbaar niet tevreden. Wereldse rijkdom geeft geen voldoening. Hij zocht de Heere Jezus te zien. In het verhaal wordt geen kwaad woord over Zacheüs gezegd, terwijl hij toch geen lieverdje was. Hij heulde immers met de vijand. Maar de Heere Jezus maakte hem geen verwijt. Zacheüs begreep dat zijn schatten nergens toe leidde. Het is hier allemaal van tijdelijke aard. Wij zijn vergankelijk, en alle zienlijke dingen zijn vergankelijk.
2 Korinthe 4
18 Dewijl wij niet aanmerken de dingen, die men ziet, maar de dingen, die men niet ziet; want de dingen, die men ziet, zijn tijdelijk, maar de dingen, die men niet ziet, zijn eeuwig.
De positie van Zacheüs is de positie van de natuurlijke mens
De positie van Zacheüs, is de positie van de natuurlijke mens in het algemeen; ‘in Jericho, en belastingverzamelaar, maar op zoek’. En Zacheüs was actief bezig met het zoeken naar de Heere. Eigenlijk op zoek naar ‘de zin van het leven’. Zoals elk mens. Maar Zacheüs kon niet ‘vanwege de schare’; de meerderheid kon hem niet helpen. Als Zacheüs zich wat aan zou trekken van de massa, dan zou hij de Heere Jezus nooit zien. En dat is de geschiedenis van de volkeren, van Israël, en de geschiedenis van vandaag. Als je met de massa meeloopt, zie je Hem nooit, daar ben je dan te klein voor. De schare houdt ons van het Woord af.
Zélf verantwoordelijk
Galaten 6
4 Maar een ieder beproeve zijn eigen werk; en alsdan zal hij aan zichzelven alleen roem hebben, en niet aan een anderen.
5 Want een ieder zal zijn eigen pak (=verantwoording) dragen.
De Schrift leert dat de Waarheid altijd in minderheid is. Een overblijfsel. De Waarheid is in Christus. En degene die in Hem geloven, worden het gelovig overblijfsel genoemd. Een minderheid onder de volkeren, en een minderheid onder Israël. Je moet je individueel opstellen en persoonlijke initiatieven ontwikkelen. Je moet, zonder de schare, op zoek gaan. Het is niet ‘samen op Weg’. Ieder drage zijn eigen pak. Wij dragen elk onze eigen verantwoordelijkheid hierin. Geloven is een persoonlijke keuze.
Zoekt en gij zult vinden
Zodra je begint te zoeken, zoekt de Heere jou. Wie de Waarheid zoekt, zal de Waarheid vinden. Dat is een garantie. Zacheüs zocht de Heere Jezus en de Heere Jezus zorgde ervoor dat hij Hem kon vinden. Want de Heere is gekomen om te zoeken wat verloren is.
1 Johannes 4
9 Hierin is de liefde Gods jegens ons geopenbaard, dat God Zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft in de wereld, opdat wij zouden leven door Hem.
10 Hierin is de liefde, niet dat wij God liefgehad hebben, maar dat Hij ons lief heeft gehad, en Zijn Zoon gezonden heeft tot een verzoening voor onze zonden
Wát was er verloren, en wát werd er gezocht?
De Schrift is bijzonder veelzijdig. Er is nooit maar één betekenis. De vraag is nu; wát was er verloren? Wát werd er gezocht door de Heere Jezus? Ja, Zacheüs natuurlijk! Maar deze praktische toepassing, is niet de hoogste toepassing. Welke universele Waarheid ligt er verborgen in deze historische gebeurtenis? In deze studie worden vier toepassingen genoemd. Nieuwsgierig? Lees dan de PDF!
